Ik was zeer vereerd om uitgenodigd te worden door Fitria Jelyta in het radioprogramma Suhoor Stories dat werd uitgezonden op de nationale radio. Ik zie het als een enorme verantwoordelijkheid om over adoptie te spreken, omdat het niet alleen een complex en gelaagd onderwerp is om over te praten; we hebben allemaal onze eigen persoonlijke verhalen en ons eigen standpunt betreft adoptie, oftewel: gelegaliseerde kinderhandel.
Tijdens het interview deel ik hoe de ontmoeting met mijn Javaanse moeder was, en vertel ik kort over mijn nieuwe kunstproject ‘Delicious’. Wist je dat baby’s al geuren en geluiden herkennen als ze in de baarmoeder zitten? Kun je je voorstellen dat dat allemaal ineens weg is?
De praktijk van het scheiden van een kind van de familie, cultuur en land is kolonialisme. Fitria Jelyta vraagt me in het begin hoe ik deze mentaliteit toen en nu moet uitleggen. Ik kan daar heel kort over zijn: witte suprematie en racisme mogelijk gemaakt door propaganda.
Het doel tijdens de Nederlandse kolonisatie van Indonesië was om controle over de bevolking uit te oefenen, gezag te hebben op alle niveaus van het dagelijkse leven. Missionarissen speelden een grote rol in de poging om dat te bereiken. Zoals ik tijdens de uitzending zeg: men geloofde dat kinderen kneedbaar waren.
Natuurlijk ziet adoptie er tegenwoordig anders uit, maar tegelijkertijd is het in het beginsel hetzelfde: het nog steeds gaat om witte suprematie, de witte redder en racisme. De propaganda is zeer krachtig.
Veel zogeheten Indische mensen/ Indo’s (een term die refereert aan het apartheid systeem onder de Nederlandse bezetting. Lees meer op de website:
Histori Bersama.) kochten een Indonesische baby tijdens hun reizen terug naar Indonesië vanaf de jaren 1970. Dit noemde men ‘Weerziensreizen’.
Deze ‘adopties’ werden juist mogelijk gemaakt door in Indonesië wonende Nederlandstalige ‘Indo’s’ die in de koloniale tijd een bevoorrechte positie hadden. Zij stichtten christelijke weeshuizen, klinieken en ziekenhuizen, of hadden hoge functies als notaris en rechter.
De propaganda en mentaliteit dat adoptie mooi is omdat witte mensen bruine en Zwarte baby’s redden van ellendige omstandigheden is op zich al racisme en witte superioriteit. Want wie zijn witte mensen om te beslissen wat het beste is voor een bruine baby uit een cultuur die zij verachten en waarop zij neerkijken?
Nog twee dingen die ik ook benoem in de uitzending: Adoptie is een industrie. Er gaat heel veel geld in om en adoptie heeft niets met kinderbescherming te maken. En als laatste: het recht hebben op een kind. Mensen die geen kinderen kunnen krijgen vinden dat ze recht hebben op een kind. Alsof dit een vanzelfsprekend recht is wat op te lossen is door een baby te kopen van een familie in crisis. Een crisis die vaak op te lossen is door financiële steun. Ik hoop dat men goed nadenkt over deze overtuiging.
